Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu lideri Mustafa Kemal Atatürk’ün sağlığıyla ilgili kayıtlar uluslararası yayın yapan saygın tıp dergisi The Anatolian Journal Of Cardiology’de yayımlandı. Çalışma, Ulu Önder Atatürk’ün zorlu zamanlarda, en kritik dönemlerinde kalbinin iki kez alarm verdiğini ortaya koydu. Habertürk’ün haberine göre; çalışma, Dr. Arif Hüdai Köken, Doç. Dr. Mahmut Bolat ve İbrahim Etem Çelik’in imzasını taşıyor.
RENGİ SOLDU VE…
Atatürk, 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet’in ilanından 12 gün sonra, kasım ayında dönemin Sağlık Bakanı Refik Saydam ile yemek yerken kalbine bir ağrı saplandı. Mustafa Kemal’in ağrısı morfinle dindirilmeye çalışıldı. Kayıtlara göre, 1923 yılında Atatürk’ün kalp hastalığına dair bulgular, hekimler Dr. Refik Saydam, Prof. Dr. Neşet Ömer İrdelp ve Dr. İbrahim Tali Bey tarafından tespit edildi.
Atatürk, bir gün köşkün arkasında koşarken aniden rengi soldu, terlemeye başladı ve “Arkadaşlar, kendimi iyi hissetmiyorum” dedi. Bir kayanın üzerine oturdu. Yanındakilerin endişesi üzerine ayağa kalktı, yürüdü ve “Merak etmeyin, geçti, iyiyim” diye ekledi.
YÜRÜRKEN ATAK GEÇİRDİ
Yüzünde ise rahatsızlığın belirgin belirtileri vardı: Solgunluk, nefes darlığı ve halsizlik. Refik Saydam, yanında bulunan kalp uyarıcı ilaçlar ve morfin uygulayarak belirtileri hafifletti.
İki gün sonra, yine öğle yemeğinden sonra bahçede yürürken daha hafif bir atak yaşadı. Bunun üzerine İstanbul’dan Prof. Dr. Neşet Ömer Bey (İrdelp) başkent Ankara’ya çağrıldı. Atatürk, 23 Mayıs 1927’de bir kez daha kalp krizi geçirdi. Aylardır ölümsüz eseri Nutuk’u yazmak için saatlerce çalışıyordu. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Arif Hüdai araştırmadan elde ettikleri bilgileri şöyle paylaştı:
“İlk kalp krizini 1923’te 42 yaşındayken geçiriyor, erken bir yaş. Atatürk’ün müşahede raporlarında annesi Zübeyde Hanım’ın da kalp yetmezliğinden vefat ettiğini öğrendik. Bir kalp krizini de Nutuk’u yazarken geçirdiğini öğrendik. Hatta o kadar acı çekiyor ki ‘Bu acıyı buramdan alın’ diyor. Sol kola vuran bir ağrı tarif ediyor. Bu da bize yaşadığı stresi ifade ediyor.”
HASTAYKEN DE ÖNCELİĞİ ÜLKESİ VE MİLLETİ OLDU
Atatürk; 57 yıllık ömrüne 11 savaş, 24 madalya, 7 nişan, 13 kitap, 1 ülke ve milyonlarca özgür insan sığdırdı. Kendi sağlığını hep arka plana attı. Kalp krizi sonrası bile “İyiyim” dedi ve çalışmaya devam etti.
RÖNTGEN ÇEKİLDİ
Çalışma, kardiyoloji tedavisinin Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki imkansızlıklarına da ışık tutuyor. Anjiyo olmadığı için Atatürk’ün kalbi röntgenle inceleniyor. Atatürk’ün 1923’teki kalp krizi yaklaşık 20 dakika sürdü. İki gün sonra daha hafif bir atak yaşayan Atatürk’e 2 ay sigara ve alkol yasağı konuldu. 1927 tarihli gözlem raporunda Atatürk için “Son 9 yıldır ağır fiziksel ve zihinsel yorgunluk şikayeti bulunmaktadır’ denildi.
